ป้ายกำกับ: มช

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นำทีมนักศึกษา “Smart Tech Lab” คว้ารองแชมป์ระดับประเทศจากเวที โครงการประกวดวางแผนธุรกิจของผลิตภัณฑ์เทคโนโลยี นวัตกรรม จากผลงานวิจัยในโครงการเส้นทางสู่นวัตวณิชย์ ครั้งที่ 9 (Research to Market Thailand 9th : R2M 9th)

โดยทีมได้นำเสนอผลงานชุดตรวจหาการกลายพันธุ์ของยีน NPM1 โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลัน ซึ่งการแข่งขันนี้ครั้งนี้เกิดจากความร่วมมือระหว่างสำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษาวิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม ร่วมกับ อุทยานวิทยาศาสตร์ภูมิภาค 3 แห่ง ประกอบด้วย อุทยานวิทยาศาสตร์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ,อุทยานวิทยาศาสตร์ภาคเหนือ, และ อุทยานวิทยาศาสตร์ภาคใต้  โดยจุดประสงค์ของโครงการคือการเปิดโอกาสให้นักวิจัย ผู้คิดค้นนวัตกรรม และนักศึกษา นำผลงานวิจัยมาพัฒนาโดยอาศัยกลไกและการให้บริการของอุทยานวิทยาศาสตร์ภูมิภาค ผลักดันให้เกิดการต่อยอดและพัฒนางานวิจัย ตลอดจนเปิดช่องทางในการสร้างธุรกิจเทคโนโลยีให้กับนักวิจัยและนักศึกษาได้เรียนรู้การเริ่มต้นทำธุรกิจ เพิ่มเติมความรู้แก่นักศึกษาและนักวิจัยเกี่ยวกับขั้นตอนของนวัตกรรมและการทำการตลาดของธุรกิจ

ด้วยปัจจุบันสถานการณ์หมอกควันและมลพิษในอากาศของจังหวัดเชียงใหม่มีความรุนแรงขึ้น ค่าดัชนีคุณภาพอากาศพุ่งสูงอย่างต่อเนื่อง และด้วยค่าฝุ่น PM2.5 ที่เกินมาตรฐานส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ โดยเฉพาะผู้ป่วยติดเตียงที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยอาจารย์นักวิจัย ออกแบบและพัฒนา “มุ้งกรองฝุ่น” PM2.5 แบบ DIY สำหรับผู้ป่วยติดเตียง เป็นต้นแบบทดสอบการใช้งานที่ศูนย์บริการสาธารณสุขท่าผา       อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่ ที่สามารถกันฝุ่นได้จริง ราคาประหยัด ใช้งานได้อย่างเหมาะสม

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดย คณะวิศวกรรมศาสตร์ ผศ.ดร.ยศธนา คุณาทร และ ผศ.ดร.ภาสกร แช่มประเสริฐ ออกแบบและพัฒนา “มุ้งกรองฝุ่น” สามารถช่วยลดปริมาณฝุ่นได้เป็นอย่างมาก จากการทดสอบฝุ่น PM2.5 ภายนอกมุ้งวัดได้ 78 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร หลังจากติดตั้งพัดลมและไส้กรองฝุ่น แบบ DIY สามารถลดฝุ่น PM2.5 เหลือ 8 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร โดยหลักการนำเอาอากาศดีที่ผ่านการกรองแล้วเข้าไปดันภายในมุ้ง ไม่ให้อากาศไม่ดี ลอดเข้ามา ตามหลักการของการทำห้อง Positive Pressure ด้วยต้นทุนทั้งหมดประมาณ 1,500 บาท โดยจะมีการขยายผลนำไปใช้กับผู้ป่วยติดเตียง กลุ่มเสี่ยงตามบ้าน และชุมชนต่างๆ ในอำเภอแม่แจ่ม ภายใต้โครงการขับเคลื่อนการรู้รับปรับตัวสู้ฝุ่นควัน โดย ผศ.ดร. พลภัทร เหมวรรณ GistNorth คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

จากแนวคิดสร้างสรรค์นวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์สู่ชุมชนของอาจารย์และนักวิจัยมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ช่วยลดความเสี่ยงอันตรายจากฝุ่นละอองในอากาศ เพิ่มการเข้าถึงการดูแลสุขภาพ ส่งผลให้คุณภาพชีวิตผู้ป่วยดีขึ้น รวมถึงยังคงมุ่งมั่นที่จะสนับสนุนการแก้ไขปัญหาฝุ่นควัน เพื่อลมหายใจของชุมชนได้มีอากาศสะอาดในทุกพื้นที่ของจังหวัดเชียงใหม่

จากเหตุการณ์ไฟป่าเชียงใหม่ในปีนี้ ถือว่าหนักหนาและรุนแรงมาก สร้างความเสียหายให้กับทรัพยากรธรรมชาติ สัตว์ป่า รวมถึงคร่าชีวิตจิตอาสาและเจ้าหน้าที่ผู้พิทักษ์ป่าที่เข้าไปช่วยกันดับไฟ อีกทั้งส่งผลต่อคุณภาพอากาศ มีค่าฝุ่น PM 2.5 พุ่งสูงติดอันดับหนึ่งของโลกหลายสัปดาห์ติดต่อกัน มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ในฐานะศูนย์กลางสนับสนุนทางวิชาการและเชื่อมโยงทุกภาคส่วนได้ดำเนินการถอดบทเรียนจากวิกฤตการณ์หมอกควันและไฟป่า พร้อมเตรียมนำระบบอากาศยานไร้คนขับตรวจจับความร้อนมาใช้ เพื่อเป็นแนวทางในการป้องกันและแก้ไขในฤดูกาลหน้า

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยศูนย์ภูมิภาคเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศภาคเหนือ คณะสังคมศาสตร์ หรือ GISTNORTH ร่วมกับ สถาบันเทคโนโลยีป้องกันประเทศ (องค์การมหาชน) ดำเนินงาน “โครงการป้องกันและควบคุมไฟป่าระดับพื้นที่ด้วยระบบอากาศยานไร้คนขับตรวจจับความร้อน” (Thermal UAVS) ขนาดเล็ก เป็นการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการปฏิบัติงานระดับพื้นที่เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของการทำงาน สนับสนุนภารกิจในการป้องกันรักษาป่า โดยแยกการดำเนินงานใน 2 ด้าน คือ

1.ด้านการดำเนินงานเชิงปฏิบัติการจริงโดยได้ทำการทดสอบการทำงานในระดับพื้นที่ในภารกิจการป้องกันและควบคุมไฟป่าพื้นที่อำเภอแม่แจ่ม จ.เชียงใหม่ ดำเนินงานร่วมกับฝ่ายปกครองอำเภอแม่แจ่มโดยท่านนายอำเภอแม่แจ่ม

2.ด้านการศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนานวัตกรรมด้วย “การพัฒนาระบบต้นแบบปัญญาประดิษฐ์ (AI) ในการตรวจจับไฟป่าด้วยระบบอากาศยานไร้คนขับขนาดเล็กที่เหมาะสม” ในภารกิจการเฝ้าระวังการเกิดไฟป่าระดับพื้นที่ โดยได้ขอรับทุนสนับสนุนวิจัยจากสถาบันเทคโนโลยีป้องกันประเทศ (องค์การมหาชน)

การพัฒนาระบบต้นแบบดังกล่าว ได้วางแผนเพื่อเตรียมรับมือในฤดูกาลเกิดไฟป่าช่วงเดือนมกราคม-เมษายน 2564 และแผนการจัดอบรมหลักสูตรการใช้งานระบบอากาศยานไร้คนขับตรวจจับความร้อนให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับงานไฟป่า ทั้งกรมป่าไม้ กรมอุทยาน และ อปท.ที่มีภารกิจป้องกันและควบคุมไฟป่า ซึ่งเป็นหน่วยงานที่สามารถนำองค์ความรู้และเทคโนโลยีนี้ไปประยุกต์ใช้ได้จริงในฤดูกาลเกิดไฟป่าในปีหน้านี้

ด้วยตระหนักถึงมหันตภัยจากไฟป่า ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ผู้บริหาร คณาจารย์และนักวิจัยของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้มีส่วนร่วมดำเนินการแก้ปัญหาหมอกควันมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งบูรณาการองค์ความรู้ร่วมกับภาคส่วนต่างๆ สร้างนวัตกรรมในการเฝ้าระวังและติดตามสถานการณ์หมอกควัน พร้อมเสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหาหมอกควันในอนาคต โดยหวังว่าการเตรียมความพร้อมนี้จะเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยป้องกันควบคุมการเกิดไฟป่า ซึ่งท้ายที่สุดจะนำมาซึ่งการลดปัญหาหมอกควันได้อย่างสำเร็จและยั่งยืน

ภูมิภาคเหนือของประเทศไทยต้องเผชิญกับปัญหาฝุ่นควันอย่างรุนแรง โดยมีสาเหตุหลักประการหนึ่งมาจากการเผาวัสดุการเกษตรหลังการเก็บเกี่ยว เช่น ข้าวโพดอันเป็นรายได้หลักของชาวบ้าน การกำจัดกองซังข้าวโพดที่มีขนาดมหึมาด้วยวิธีการเผาในที่โล่งแจ้ง ส่งผลต่อกระทบต่อสุขภาพ เศรษฐกิจและการท่องเที่ยวของประชาชนในพื้นที่เป็นอย่างมาก มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ในฐานะสถาบันการศึกษาที่รับผิดชอบต่อสังคม ได้ศึกษาและทำการวิจัยอย่างต่อเนื่อง เพื่อคิดค้นแนวทางและสร้างองค์ความรู้การจัดการมลพิษให้กับชุมชนได้ปฎิบัติอย่างถูกต้อง

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดย สถาบันวิจัยและพัฒนาพลังงานนครพิงค์ (ERDI) คิดค้นงานวิจัยเพื่อเป็นต้นแบบในการช่วยลดหมอกควัน ซึ่งได้รับทุนสนับสนุนจาก กองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน ในการสร้างรถต้นแบบ Pyrolysis Mobile Unit ที่มีคุณสมบัติเป็นหน่วยรถเคลื่อนที่ผลิตถ่านชีวภาพ เป็นการนำวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรมาเข้ากระบวนการเผา โดยไล่สารระเหย ควบคุมการให้อากาศ ระยะเวลาและอุณหภูมิให้คงที่ คงเหลือเฉพาะส่วนที่เป็นคาร์บอนหรือตัวถ่านคุณภาพดี ถือเป็นการพัฒนาชีวมวลเพื่อมาทดแทนถ่านหิน ช่วยลดปริมาณก๊าซเรือนกระจกและคาร์บอนไดออกไซด์ จากการศึกษาวิจัยดังกล่าว นำสู่ห้องปฏิบัติการจริง ในพื้นที่บ้านนาฮ่อง อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีชาวบ้านนำซังข้าวโพดมาแปรรูปเป็นถ่านอัดแท่ง ถือเป็นการกำจัดซังข้าวโพดถูกวิธี ไม่ได้เผาทิ้งแต่กลับมีคุณค่าขึ้นมา อีกทั้งเป็นการนำวิธีการรีไซเคิลมาประยุกต์ใช้ ทำให้สิ่งที่ไร้ค่ากลับมีมูลค่า และยังประโยชน์แก่ชาวบ้านในด้านอื่นๆด้วย เช่น ใช้เป็นถ่านหุงต้ม เป็นปุ๋ย หรือขายเพื่อสร้างรายได้ ซึ่งทางสถาบันยินดีให้ข้อมูลและคำปรึกษาด้านเทคโนโลยีรวมถึงสาธิตวิธีการแก่ผู้สนใจ เกษตรกร หรือองค์กรเอกชนที่ต้องการนำไปต่อยอดหรือลงทุนทางธุรกิจต่อไป

จากการดำนินงานที่ผ่านมา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่มุ่งหวังที่จะให้เกิดประโยชน์สู่พื้นที่ต่างๆอย่างหลากหลาย จึงได้มีการเปิดเวทีให้สาธารณชนได้รับรู้แสดงความคิดเห็นเพื่อเป็นการขยายผลสู่การกำจัดวัสดุทางการเกษตรอื่นๆ อันจะเป็นแนวทางเพื่อให้ภาคส่วนสามารถพัฒนาให้เกิดความคุ้มค่าและลดผลกระทบต่อสภาวะสิ่งแวดล้อมทางอากาศให้กลับคืนมา ซึ่งจะช่วยลดปัญหาหมอกควันที่เกิดขึ้นในภาคเหนือของทุกๆปี พร้อมๆกับได้เชื้อเพลิงพลังงานทดแทน สร้างมูลค่าของเสียเปลี่ยนเป็นพลังงานสะอาด ถือเป็นการผลักดันการนำเทคโนโลยีมาพัฒนา ซึ่งตรงตามวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัยในการค้นคว้านวัตกรรมต้นแบบเพื่อชุมชนและร่วมพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน