เรื่องโดย : ขวัญฤทัย
รถเข็นจ่ายยาอัจฉริยะ ที่จะเข้ามาช่วยลดความเสี่ยงในการสัมผัสผู้ป่วยให้กับคุณพยาบาล และนี่คือนวัตกรรมใหม่ล่าสุด ผลงานของ นายเกียรติศักดิ์ เพ็ชรมาก และ นางสาวกนิษฐา โกอินต๊ะ นักศึกษามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (มจพ.) สาขาเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ ภาควิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม โดยมีผศ.ดร.ดวงกมล โพธิ์นาค เป็นอาจารย์ที่ปรึกษา
คุณสมบัติของระบบรถเข็นจ่ายยาอัจฉริยะ
• ตัวรถเข็นใช้บอร์ด Arduino Mega เป็นหน่วยประมวลผลหลัก และพัฒนาโค้ดด้วยภาษา C++
• มีโมดูล ESP8266 เป็นตัวเชื่อมต่อ WiFi
• รถเข็นจ่ายยาอัจฉริยะมีขนาดกว้าง 30 เซนติเมตร ยาว 60 เซนติเมตร สูง 65 เซนติเมตร
• โครงรถเข็นใช้เหล็กกล่องขนาด 1×1 นิ้ว
• ใช้แผ่นอะคริลิก สีขาวขุ่น หนา 5 มิลลิเมตร เป็นแผ่นปิดโครงรถเข็น
• ใช้มอเตอร์เกียร์ขนาด 12V ความเร็วรอบ 50rpm จำนวน 2 ตัว ในการขับเคลื่อน
• ลิ้นชักบรรจุยามีขนาด 16 x 10 x 22 ซ.ม. (กว้าง x ยาว x สูง)
• ส่วนระบบฐานข้อมูลใช้โฮสต์ Firebase ในการเก็บข้อมูลตำแหน่งยา และใช้ SQL ในการเก็บประวัติการจ่ายยา
• ใช้ภาษา HTML ภาษา PHP และ JavaScript ในการสร้างส่วนของเว็บแอปพลิเคชั่น
• ใช้แหล่งจ่ายไฟจากแบตเตอรี่ 12V 20A
• มีวงจรรักษาระดับแรงดันเมื่อแบตเตอรี่มีแรงดันไฟต่ำ
• มีวงจรประจุแบตเตอรี่ในตัว เมื่อต้องการประจุแบตเตอรี่ใหม่สามารถเสียบปลั้กไฟ 220 โวลต์ ได้ทันที ทำให้สะดวกในการประจุแบตเตอรี่ใหม่ และระบบตัดไฟอัตโนมัติเมื่อประจุแบตเตอรี่เต็มแล้ว
สำหรับงบประมาณที่ใช้ประมาณสองหมื่นบาท ใช้ระยะเวลาในการประดิษฐ์ต้นแบบ 4 เดือน นับว่าเป็นนวัตกรรมการจ่ายยาที่ยกระดับมาตรฐานการดูแลผู้ป่วย โดยนำเอาเทคโนโลยีด้านเว็บแอปพลิเคชั่นมาผสมผสานกับเทคโนโลยีหุ่นยนต์ มาช่วยในการการจ่ายยาให้กับผู้ป่วยในโรงพยาบาล
การทำงานของรถเข็นจ่ายยาอัจฉริยะ
เมื่อเริ่มใช้งานพยาบาลจะกดสวิตช์เลื่อนลิ้นชักออกมาเพื่อนำยาใส่ลงในลิ้นชักแต่ละช่องของรถเข็น แล้วจึงระบุข้อมูลตำแหน่งของยาและเตียงผู้ป่วยลงในฐานข้อมูลผ่านหน้าเว็บแอปพลิเคชั่น จากนั้นรถเข็นจะทำการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตด้วยโมดูล ESP8266 เพื่อดึงข้อมูลตำแหน่งยาและเตียงผู้ป่วย จะวิ่งไปยังเตียงของผู้ป่วยโดยอัตโนมัติ จากนั้นรางลิ้นชักที่บรรจุยาอยู่จะเลื่อนออกอัตโนมัติโดยอาศัยมอเตอร์เกียร์ เป็นตัวส่งกำลังให้ลิ้นชักทำการเปิด – ปิด โดยภายในลิ้นชักจะมีตัวตรวจจับ (sensor) มือของผู้ป่วยในการหยิบยา
เมื่อลิ้นชักเปิดแล้วระบบจะหน่วงเวลาเพื่อรอให้ผู้ป่วยหยิบยา 2 นาที หากไม่ได้หยิบยาในระยะเวลาที่กำหนดระบบจะปิดลิ้นชักและวิ่งไปจ่ายยายังเตียงถัดไป แต่หากผู้ป่วยรับยาแล้วลิ้นชักจะทำการปิดและไปจ่ายยายังเตียงถัดไปเช่นกัน ในขณะที่รถเข็นกำลังเคลื่อนที่ไปจ่ายยา หากพบสิ่งกีดขวางในระยะน้อยกว่า 50 เซนติเมตร รถเข็นจะหยุดและส่งสัญญาณเสียงเตือน และเมื่อไม่มีสิ่งกีดขวางจะเคลื่อนที่ต่อโดยอัตโนมัติ
ระบบของรถเข็นยังได้ออกแบบการใช้งานเป็น 2 ระดับ คือระดับผู้ใช้งาน และผู้ดูแลระบบ ในส่วนของผู้ใช้งานก็คือพยาบาลจะสามารถเพิ่มตำแหน่งจ่ายยา และเรียกดูประวัติการจ่ายยาของผู้ป่วยได้ และในส่วนของผู้ดูแลระบบจะสามารถเพิ่มข้อมูลตำแหน่งยา เรียกดูประวัติการจ่ายยา สมัครสมาชิก และระบบการจัดการสมาชิก
และนี่คือนวัตกรรมรถเข็นจ่ายยาอัจฉริยะต้นแบบ ที่สามารถเพิ่มความสะดวกในการจ่ายยาให้ผู้ป่วยในโรงพยาบาล ที่ช่วยลดภาระเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานอย่างพยาบาล และที่สำคัญลดความเสี่ยงการติดเชื้อ COVID-19 หรือโรคติดต่ออื่นๆ ได้เป็นอย่างดี ตลอดจนสามารถนำไปต่อยอดและพัฒนาในเชิงพาณิชย์
สอบถามรายละเอียดได้ที่
ภาควิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (มจพ.)
หรือที่ ผศ.ดร.ดวงกมล โพธิ์นาค โทรศัพท์ 064-639-4888 หรือนายเกียรติศักดิ์ เพ็ชรมาก โทรศัพท์ 0907080272 และนางสาวกนิษฐา โกอินต๊ะ โทรศัพท์ 0907796372
